تجهیزات شبکه و سرور، از جمله دستگاه های فیزیکی می باشند که برای برقراری ارتباط بین دستگاه های موجود در یک شبکه کامپیوتری استفاده می شوند و به واحدهایی که تولید کننده داده ها هستند، میزبان یا هاست (Host) و یا تجهیزات پایانه (terminal) گفته می شود. با پیشرفت تکنولوژی و ادغام شبکه های کامپیوتری مبتنی بر IP، تجهیزات شبکه و سرور بسیار مورد توجه افراد و مدیران شبکه قرار گرفته است. از این رو در مقاله تحت عنوان تجهیزات شبکه و سرور شامل چه کالاها و تجهیزات اکتیو شبکه می شود؟ قصد داریم در مورد تجهیزات شبکه و سرور و تجهیزات اکتیو بیشتر توضیح دهیم.

انواع تجهیزات شبکه و سرور

یکی از رایج ترین نوع تجهیزات شبکه و سرور، یک کارت شبکه اترنت می باشد که یک پورت ورودی استاندارد در بسیاری از سیستم های کامپیوتری مدرن است. از دیگر تجهیزات شبکه و سرور مورد استفاده در کامپیوترها می توان تجهیزات دیتا سنتر ها (از قبیل سرویس دهنده فایل، سرویس دهنده پایگاه داده و شبکه ذخیره سازی)، خدمات شبکه (از قبیل DNS، DHCP، ایمیل و غیره) و همچنین دستگاه هایی که تضمین کننده تحویل داده هستند، اشاره کرد. به طور کلی انواع تجهیزات شبکه و سرور می توان به دو دسته تجهیزات اکتیو شبکه و تجهیزات پسیو شبکه تقسیم کرد.

تجهیزات اکتیو یا فعال شبکه به سخت افزارهایی گفته می شود که فعالیت الکترونیکی در آنها انجام می شود و اطلاعات ورودی آن با توجه به شرایط تعریف شده برای هر دستگاه پردازش و منتقل می شوند. انواع تجهیزات اکتیو شبکه عبارتند از:

• کارت شبکه (Network Interface Card) : این سخت افزار یکی از مهمترین تجهیزات شبکه و سرور در پیاده سازی شبکه می باشد و هر کامپیوتری در شبکه چه سرور و چه کلاینت به کارت شبکه نیاز دارد. در واقع کارت شبکه ارتباط بین کامپیوتر و محیط انتقال (مانند کابل های مسی و یا فیبر نوری) را برقرار می کند. لازم است بدانید که هر کارت شبکه دارای یک آدرس فیزیکی به نام MAC می باشد که یک عدد 6 بایتی بوده که 3 بایت اول آن تعیین کننده سازنده کارت شبکه و 3 بایت دیگر آن شماره سریال کارت شبکه می باشد. کارت های شبکه دو نوع کابلی و بی سیم هستند که هر یک از آنها دارای مزایا و معایبی می باشند. همچنین کارت های شبکه بی سیم به دو دسته اینترنال و اکسترنال تقسیم می شوند.
• نقطه دسترسی بی سیم (Wireless Access Point) : همان طور که در شبکه های کابلی برای ارتباط بین کامپیوترها به سوئیچ نیاز است در شبکه های بی سیم نیز برای برقراری ارتباط بین کامپیوتر به نقطه دسترسی یا Wireless Access نیاز می باشد. در حقیقت Wireless Access یکی از تجهیزات شبکه و سرور می باشد که برای ارسال و دریافت داده ها در شبکه های WLAN مورد استفاده قرار می گیرد. یک نقطه دسترسی بی سیم کاربر را به سایر کاربران در شبکه وصل می کند.
• سوئیچ شبکه (Network Switch) : یکی از مهمترین تجهیزات شبکه و سرور می باشد که می تواند چند دستگاه در شبکه از قبیل کامپیوتر، سرور و پرینتر را به هم وصل کند. سوئیچ شبکه، از جمله تجهیزات شبکه می باشد که می تواند به عنوان یک کنترلر عمل کند. در واقع سوئیچ شبکه برای دیگر ابزارها شرایطی را ایجاد می کند که با هم بتوانند اطلاعات را به اشتراک بگذارند. با اشتراک گذاشتن اطلاعات و اختصاص دادن منابع شبکه می توان در هزینه و زمان صرفه جویی کرد و کارایی شبکه را افزایش داد. انواع سوئیچ شبکه های عبارتند از: سوئیچ های غیر مدیریتی، سوئیچ های هوشمند که بر طبق اندازه شبکه و میزان کنترل در شبکه می توان سوئیچ مناسبی را برای شبکه خود انتخاب کرد. لازم است بدانید که سوئیچ یک ابزار پر سرعت در شبکه می باشد.
• روتر (Router): روترها هوشمندترین تجهیزات شبکه و سرور محسوب می شوند و عملکرد آنها شبیه به سوئیچ ها می باشد با این تفاوت که روتر برای ارسال داده از یک شبکه به شبکه دیگر مورد استفاده قرار می گیرد. با استفاده از روترها می توان شبکه را به اینترنت وصل کرد و وظیفه آنها انتقال داده بین شبکه ها است. آنها در انواع مدل های مختلف و با معماری متفاوت تولید و به بازار عرضه می شوند.
• مودم (Modem): یکی از تجهیزات شبکه و سرور می باشد که وظیفه آن تبدیل سیگنال های آنالوگ به دیجیتال و برعکس است و انوع مودم در شبکه های کامپیوتری عبارتند از: مودم های معمولی و مودم های ADSL.
• پرینت سرور (Print Server) : ممکن است در شبکه ای بدون نیاز به کامپیوتری می توان پرینتری را به اشتراک گذاشت تا کاربران از طریق شبکه بتوانند به آن کامپیوتر وصل شوند و از پرینتر آن کامپیوتر استفاده کنند. برای این کار لازم است که پرینتر را با یک کابل USB به پرینت سرور وصل کرد و از طرفی پرینتر سرور را با یک کابل شبکه به سوئیچ شبکه متصل کرد که این امر باعث می شود که پرینتر سرور یک IP دریافت کند و در شبکه شناسایی شود و از این به بعد کاربران بتوانند درخواست های خود را مستقیما برای پرینتر بفرستند و دیگر نیازی نباشد که یک کامپیوتر همیشه روشن باشد.
• مبدل فیبر نوری (Media Convertor): مبدل فیبر نوری یک سیگنال از کابل مسی را تحویل می گیرد و آن را به یک سیگنال نوری سبک تبدیل می کند و از طریق فیبر نوری آن را انتقال می دهد. در سوی دیگر در انتهای فیبر نوری، گیرنده مبدل فیبر نوری سیگنال نوری را دریافت کرده و دوباره آن را به سیگنال مسی بر می گرداند.

تجهیزات پسیو شبکه یا غیر فعال یکی از انواع تجهیزات شبکه و سرور هستند که قابل برنامه ریزی نمی باشند و نمی توان روی اطلاعات تبادل شده در شبکه تغییری ایجاد کرد. در واقع بخشی از می باشند که برای نصب و پیکربندی تجهیزات شبکه و سرور مورد استفاده قرار می گیرند. انواع تجهیزات پسیو شبکه به شرح زیر می باشد:

• کابل کواکسیال (Coaxial Cable) : یکی از تجهیزات شبکه و سرور می باشد که از این کابل برای ایجاد شبکه استفاده می شود که مدیران شبکه از نوع بزرگ آنها به عنوان ستون فقرات شبکه و از نوع کوچک آن در فاصله های کمتر برای ایستگاه های کاری استفاده می کنند.
• کابل های Twisted pair : یکی از متداول ترین کابل ها در شبکه می باشند که در شبکه های مخابراتی و کامپیوتری به کار می روند. از این کابل ها نیز در سیستم های تلفن نیز استفاده می شوند.
• کابل فیبر نوری : یکی از کابل های متداول انتقال داده در شبکه های کامپیوتری، کابل فیبر نوری می باشد که برای مسافت های بیش از 100 متر و پهنای باند بالا مورد استفاده قرار می گیرد.
• آنتن بی سیم : یکی از تجهیزات شبکه و سرور می باشد که در شبکه های بی سیم برای زمان افت سیگنال و کاهش سرعت به دلیل افزایش فاصله بین امواج فرستنده و گیرنده استفاده می شود.
• رک شبکه: زمانی که تعداد سوئیچ ها و روترهای موجود در شبکه زیاد شود و به فضای بیشتری برای مراقبت و نگهداری از آنها نیاز داشته باشیم، به این فضا رک می گویند که عموما فلزی با در شیشه ای هستند و به دو صورت دیواری و ایستاده وجود دارند.
• پچ پنل : یک قطعه مستطیل شکل می باشد که در داخل رک قرار داد و محل جمع آوری کابل ها می باشد.

همانطور که میدانید در شبکه های کامپیوتری یک کامپیوتر همیشه آنلاین و در دسترس می باشد که تمام کامپیوترهای موجود در شبکه از این کامپیوتر دستور می گیرند تا نیازهای شبکه نیز تحت این کامپیوتر تامین می شود. لازم است بدانید که هدف اصلی سرور، به اشتراک گذاشتن منابع سخت افزاری و نرم افزاری است و به دو دسته تقسیم می شوند که عبارتند از: سرور اختصاصی Dedicated Server و سرور مجازی Virtual Private Server.

یک سرور برای ارائه خدمات خود از مجموعه ای از سخت افزارها تشکیل شده است که به آن تجهیزات سرور می گویند و انواع تجهیزات سرور عبارتند از:

• تجهیزات خنک کننده: امکان خنک نگه داشتن کلیه قطعات الکترونیکی سرور را فراهم می کند.
• حسگر دما: این حسگرها با تشخیص دمای داخل کیس سرور به فن دستور کار کردن با سرعت بالا را می دهند.
• فیلترهای تصفیه : یکی از تجهیزات شبکه و سرور می باشد که به کمک فن برای خنک نگه داشتن، تصفیه و یا فیلتر کردن هوا مورد استفاده قرار می گیرند.
• امنیت فیزیکی : ماهیت سرورها برای نگهداری داده ها در دیتا سنترهای مهم از نظر امنیت فیزیکی از مطلوبیت بالایی برخوردار می باشند.
• نمایشگر وضعیت : یکی دیگر از تجهیزات شبکه و سرور می باشد که به صورت لامپ های LED هستند.
• پورت ها:این موارد برای راه اندازی سرور و سایر تجهیزات فیزیکی سرور مورد استفاده قرار می گیرند.