هنگامی که ویندوز ۱۰ و یا ۸ را نصب میکنید از شما پرسیده میشود که میخواهید از (MBR (Master Boot Record استفاده کنید یا (GPT (GUID Partition Table. در این مطلب به شما تفاوت MBR و GPT را خواهیم گفت، و به شما در انتخاب یکی از آنها کمک خواهیم کرد.

GPT مزایای زیادی دارد اما MBR سازگاری بیشتری با انواع سیستم ها دارد و گاهی اوقات حتی استفاده از آن الزامی است. تنها ویندوز از GPT استفاده نمی کند بلکه MAC OS X، لینوکس و سایر سیستم عامل ها نیز میتوانند از آن استفاده کنند.

یک ساختار پارتیشن مشخص میکند که اطلاعات چگونه در یک پارتیشن سازمان دهی میشوند، پارتیشن ها از کجا شروع و در کجا خاتمه می یابند، و اگر این پارتیشن قابل بوت شدن یا Bootable باشد، کدها در کجای پارتیشن قرار میگیرند. اگر تاکنون پارتیشن بندی یا فرمت کردن را انجام داده باشید احتمالاً با MBR و GPT مواجه شده اید. GPT استاندارد جدیدتری است و در نهایت جایگزین MBR خواهد شد.

MBR و GPT چه کاری انجام می دهند؟

شما قبل از استفاده از یک هارد دیسک باید آن را پارتیشن بندی کنید. MBR و GPT دو شیوه ذخیره سازی اطلاعات پارتیشن بندی بر روی هارد هستند. این اطلاعات شامل نقاط آغاز و پایان یک پارتیشن هستند، در این صورت سیستم عامل میداند که هر سکتور مربوط به کدام پارتیشن است و کدام پارتیشن قابل بوت شدن یا bootable است. به همین دلیل است که ما باید قبل از پارتیشن بندی از بین MBR و GPT یکی را انتخاب کنیم.

نکته: پارتیشن Bootable پارتیشنی است که اطلاعات شروع به کار سیستم بر روی آن ذخیره شده است و در هنگام روش شدن سیستم این اطلاعات را بارگذاری می کند.

محدودیتهای MBR:

MBR اولین بار در سال ۱۹۸۳ با کامپیوتر PC DOS ۲.۰ ساخت شرکت آی بی ام معرفی شد. این استاندارد Master Boot Record یا اطلاعات بوت اصلی نامیده میشود زیرا MBR یک سکتور بوت شدن مخصوص است که در ابتدای هارد ذخیره میشود. این سکتور شامل یک اجراکننده بوت یا Boot Loader برای سیستم عامل نصب شده و اطلاعات پارتیشن بندی هارد است. اگر شما یک سیستم عامل ویندوز نصب کرده باشید، بیت های ابتدایی اجراکننده بوت ویندوز بر روی MBR ذخیره شدهاست. به همین دلیل است که اگر ویندوز شما بالا نیاید و این کد آسیب دیده باشد باید MBR خود را اصلاح کنید. اگر شما لینوکس داشته باشید اجراکننده بوت GRUB در اینجا ذخیره می شود.

این استاندارد محدودیت های خودش را دارد. MBR فقط روی هاردهایی کار میکند که حجم آنها از ۲ ترابایت کمتر باشد. MBR همچنین فقط از چهار پارتیشن اصلی پشتیبانی میکند. اگر بخواهید بیش از چهار درایو داشته باشید باید از پارتیشن های خود را به extended partition یا پارتیشن توسعه یافته تبدیل کنید و در درون آن پارتیشن های منطقی بسازید.

مزایای GPT:

GPT مخفف GUID Partition Table است. GPT یک استاندارد جدید است که در نهایت جایگزین MBR خواهد شد. این استاندارد با UEFI مرتبط است که قرار است جایگزین تکنولوژی قدیمی BIOS شود. GUID مخفف Global Unique Identifier است که به معنی تعیین کننده هویت جهانی است. GUID یک رشته بسیار بلند تصادفی است که به هر پارتیشن GPT اختصاص مییابد و تمام پارتیشن های GPT در کره زمین یک GUID منحصر به فرد دارند.

در GPT خبری از محدویت های MBR نیست. هاردهای دارای اسن استاندارد میتوانند بسیار حجیم تر باشند، تنها محدودیتی که در حجم آنها وجود دارد مربوط به فایل سیستم های یک سیستم عامل است. ما در مقاله ای جداگانه فایل سیستم ها را مورد بررسی قرار دادهایم.

این استاندارد تقریباً به شما اجازه می دهد بی شمار پارتیشن بسازید، در اینجا هم تنها محدودیت همان سیستم عامل شماست. سیستم عامل ویندوز به شما اجازه میدهد ۱۲۸ پارتیشن داشته باشید و نیازی به استفاده از extended partition نیست.

در MBR اطلاعات پارتیشن بندی و بوت در یک جا ذخیره می شود. اگر این دادهها خراب شوند، شما به دردسر خواهید افتاد. در مقابل، GPT چند نسخه از این دادهها را در هارد ذخیره میکند، و شما در صورت خراب شدن این داده ها میتوانید به راحتی آنها را بازیابی کنید.

این استاندارد همچنین مقادیر بررسی افزونگی دورهای یا CRC را ذخیره میکند تا مطمئن شود داده هایش سالم و بیعیب هستند. اگر دادهها دچار مشکل شوند، GPT میتواند مشکل را پیدا کند و دادههای خراب شده را با استفاده از اطلاعات ذخیرهشده در نقاط دیگر بازسازی کند. MBR نمیتوانست تشخیص دهد که داده ها خراب شده اند، تنها راهی که شما می توانستید وجود مشکل را تشخیص دهید این بود که در بالا آمدن سیستم عامل دچار ایراد شوید.

توانایی سازگاری

هاردهای GPT یک MBR محافظ یا Protective MBR دارند. به این معنی که هاردهای GPT یک پارتیشن MBR دارند که در سراسر آنها گسترش یافته است. اگر شما بخواهید یک هارد GPT را با دستگاه قدیمی مدیریت کنید، دستگاه تمام فضای هارد را به صورت یک پارتیشن MBR میبیند. بنابراین دستگاه قدیمی هارد GPT را با یک هارد پارتیشن بندینشده اشتباه نمیگیرد و هارد را به صورت MBR پارتیشن بندی نخواهد کرد. به بیانی دیگر، MBR محافظ هارد GPT را از بازنویسی اطلاعات و پارتیشن بندی مجدد محافظت میکند.

سیستم عامل ویندوز در کامپیوترهای دارای UEFI که از پردازنده ۶۴ بیتی استفاده میکنند (مانند ویندوزهای ۷، ۸، ۱۰ و ویستا)، تنها از طریق هاردهای GPT بوت میشود. تمام این نسخههای ویندوز میتوانند پارتیشن GPT را بخوانند و از دادههای آن استفاده کنند. اما اگر از UEFI استفاده نکنند نمیتوانند از طریق این پارتیشنها بوت شوند.

سایر سیستم عامل های جدید نیز میتوانند از GPT استفاده کنند. لینوکس از این استاندارد به صورت پیش فرض استفاده میکنند. سیستم عامل های مک دارای پردازنده اینتل نیز از استاندارد APT یا Apple Partition Table اپل استفاده نمیکنند و به جای آن از GPT استفاده میکنند.

به منظور انتخاب از بین MBR و GPT باید گفت که اگر شما از یک سیستم قدیمی استفاده میکنید، که دارای تکنولوژی BIOS است بهتر است همچنان از MBR استفاده کنید. GPT یک استاندارد مدرن و قدرتمند است، و همه کامپیوترهای جدید از آن استفاده میکنند، بنابراین شما خواه ناخواه در آینده از این استاندارد استفاده خواهید کرد.